Ds. G. Toornvliet


Ds. G. Toornvliet
overleed op 18 februari 1981

 

Ds. Toornvliet, een schallende piratendominee

Uit de Televizier van 23 november 1974.

Ds. G. Toornvliet spreekt. Over de radio. Elke zondagmiddag om vijf uur via Mi Amigo, Neerlands enige overgebleven piraat. Een unieke “religieuze reclameboodschap” in gekochte zendtijd. Sinds 1 september mag het niet, maar de omstreden dominee doet het toch. Hij moet, vindt hij, om duizenden mensen in nood een schallend hart onder de riem te steken.

Radio Bloemendaal, zender van de gereformeerde kerk aldaar. Ouder dan de oudste AVRO; religie in de ether op basis van een zeer antiek privilege in de wet dat nog altijd geldt. Een kleine zender met een eigen golflengte, die jarenlang een luide, veelgehoorde stem had. De stem van dominee G. Toornvliet. Uiterst welbespraakt, gedreven, overtuigd. Verguisd door velen vanwege zijn eigenzinnige opstelling, geliefd bij minstens zoveel anderen, mensen in nood, die hem honderden brieven schrijven waaruit blijkt, dat ze zich gesterkt voelen door zijn “donderpreken”. Toornvliet, dominee voor de buitenkerkelijken, de thuislozen.


Het begon met een vroege belangstelling voor Nietzsche en zijn werk als studentenpredikant in Leiden. Het eindigde met een daverend en langdurig conflict tussen de gereformeerde kerk in Bloemendaal en een dominee die zijn eigen weg ging, die via Radio Bloemendaal duizenden bereikte, uit die contacten een beweging zag groeien en in de ogen van gereformeerd Bloemendaal zijn eigen gemeente verwaarloosde. Drie jaar geleden barstte de bom. Beschuldigingen vlogen over en weer, waarbij ook de riante villa van de dominee betrokken werd. Hij zou het leed van anderen “gebruiken”. Helemaal uitgespeeld werd de zaak nooit, ds. Toornvliet ging eruit. Weg radio, weg contact met zijn eigen beweging. Veel wil de dominee er nu niet meer over zeggen: “Een groot gedeelte van de mensen die buiten de kerk zijn komen te staan is uitgestoten door de kerkmens zelf. Ze voelen zich niet meer thuis, maar ze hebben wel degelijk nog religieuze behoeften. Ik heb altijd het gevoel gehad dat juist bij deze buitenkerkelijken mijn taak lag. Ik ben nooit een dominee geweest die alleen maar theevisites aflegt Ik moet onder de mensen zijn, ik ben eigenlijk in hart en nieren evangelist. Vroeger stond ik op boerenkarren, of gewoon, midden op een plein. In Bloemendaal heb ik de radio ontdekt, een modern en fantastisch medium. Dat ik eruit gegooid werd vond ik voor mezelf niet erg, wel voor die duizenden mensen voor wie ik als het ware een vader was geworden. En we hadden geen sou, geen cent. Maar we moesten. Van alle kanten schreven, belden en zeiden de mensen mij: Dominee, ga door.


Ds. Toornvliet in de studio met de opname-apparatuur voor de uitzendingen voor Mi Amigo. “Tot 1 september sprak ik hier mijn radiopreken in. Nu worden ze elders opgenomen zonder dat ik het weet.”

De radio was weggevallen dus we huurden concertzalen, gaven een blad uit met gestencilde preken. Alles werd altijd, en wordt nog steeds bekostigd uit giften en collectes. Van de mensen zelf, bedoeld vóór, en ook altijd gebruikt dóór de beweging. En laat ik er nogmaals op wijzen, dat we nooit een aparte kerk hebben willen zijn en nog niet. Onder geen beding. Goed. Maar we misten de radio. Geen enkele zuil wilde ons een kans geven, dus er bleef niets anders over dan zendtijd te kopen bij popstations, zodat wij dit belangrijke werk dat God ons heeft opgedragen, verder konden doen. Dat werk is, ik herhaal, een Radiogemeenschap, een gemeenschap van luisteraars, die elkaar niet kennen, maar die wel dezelfde gevoelens hebben en elkaar daarin vinden.” Dominee Toornvliet werd piraat. Hij koos heel toepasselijk de “King David”, maar dit schip sloeg al na zes weken zenden in een storm op het strand. De dominee moest gaan schipperen. Hij vond voor korte perioden onderdak bij de Hiro en Caroline en verschafte zich zelfs ook één keer zendtijd op Veronica. “Natuurlijk vonden die diskjockeys het vreemd, maar ze waren toch geïnteresseerd. Die buitenkerkelijke mens hè. Hij wordt in de weg gestaan door die veelheid van kerken, en door dat enghartige, dat keiharde oordeel, van jij hoort erbij en jij niet. Dat is funest.” Via Caroline werd het voor ds. Toornvliet en zijn Radiogemeenschap Mi Amigo, piraten product van een Belgische wafelfabrikant en stijgend in Nederlandse populariteit nu Veronica en Noordzee op 1 september jongstleden zijn weggevallen. – U realiseert zich dat u strafbaar bent?

 

Met regenjas en hoed. “lk ben geen dominee voor thee-visites, ik moet de straat op, onder de mensen zijn.”

“Vóór l september maakten we in onze eigen studio zelf banden van preken, die we opstuurden. Maar dat is afgelopen. Wie op zondag tussen vijf en half zes goed luistert, merkt dat Mi Amigo mij als het ware op heterdaad betrapt. Ik sta ergens te preken en dat wordt opgenomen en uitgezonden. Bovendien, er zijn onder zieken en bejaarden in binnen- en buitenland honderden banden van mij in omloop. Dan weet ik echt niet of er toevallig een band gebruikt wordt. Dat kan ik niet tegengaan.” Een domineesleugentje om bestwil. Geboren uit de niet weg te branden overtuiging bij deze 66-jarige, dat zijn werk moet doorgaan. Koste wat het kost.

“Ik zeg u eerlijk: ik hoop van ganser harte dat Mi Amigo blijft bestaan. Ik vind het een onding dat Veronica en Noordzee moesten verdwijnen. Laten ze liever oprukken tegen de misdaad in Nederland dan deze “muziekdozen” — waar velen aan gehecht waren — van de zee weg te vagen.” Ds. Toornvliet is godsblij met zijn radio. Het is de basis voor zijn gemeenschap, voor het prachtige centrum in Bloemendaal, waar bejaarden- en ziekendagen worden gehouden, waar het met Kerstmis en Pasen open huis is, waar een jongerensociëteit is ingericht, waar een Bijbelschool komt. “Dat huis is een geschenk van de Hemel. We hebben het kunnen kopen voor slechts f 30.000 inclusief de grond, als opvangcentrum voor mensen in nood. Ik ben voor al die duizenden in de loop der jaren een bindende factor geworden, maar denkt u niet dat ik het allemaal alleen doe. Zonder mijn vrouw en vijf kinderen en de honderdvijftig vrijwilligers die meehelpen, zou ik het nooit kunnen doen.”

 

Het riante opvangcentrum van de Radiogemeente in Bloemendaal. “Een geschenk uit de hemel, we hebben het voor dertigduizend gulden kunnen kopen.”

Ds. G. Toornvliet. Voor velen een “Luther van de twintigste eeuw”. Voor vele anderen een omstreden figuur bij wie de demagogie het wint van de inhoud. De dominee zelf zit er niet mee. “We leven in een “godvergeten” tijd. Een van de grote oorzaken moeten we bij de kerken zoeken die niet voldoende naar de mensen zijn toegegaan en er te lang en te veel vanuit zijn gegaan dat de mensen maar naar hen toe moesten komen. Ik heb een taak voor mensen met religieuze gevoelens, met of zonder kerk. Dat voel ik niet alleen, dat blijkt ook uit de brieven en telefoontjes. Vaak zijn het mensen in nood. Die kun je niet in de steek laten. Daarom ga ik door. Vorig jaar ben ik erg ziek geweest. Als God tegen me zegt: “Het is afgelopen met je”, dan zeg ik:  “nou fijn, dank U zeer.” Maar zolang ik leef en zolang ik de kans krijg, wil ik alles geven. En dan ben ik natuurlijk ook bereid de consequenties te aanvaarden als ik door de uitzendingen op Mi Amigo in strijd zou blijken te zijn met de wet.”

2 Petrus 3:9

9De Heer is niet traag met het nakomen van zijn belofte, zoals sommigen menen;

hij heeft alleen maar geduld met u, omdat hij wil dat iedereen tot inkeer komt en niemand verloren gaat.

 

Kerkdiensten

 

Afbeelding van twee handen in elkaar
Deze pagina is een onderdeel van de website: "godgelooftinmij".......